Historia jednego zdjęcia, tak można opisać Powrót do Edenu. Eden oznacza raj, miejsce szczęśliwe dla przebywających tam osób. Czy Eden u Paco Roki to rzeczywiście raj? Dla osoby starszej, wpatrującej się w to jedno zdjęcie, jedną chwilę, to wspomnienie, z którego wyparty jest cały mrok, trudne chwile, nieprzyjemne wydarzenia. Ale Paco Roca jest skrupulatny w kreśleniu tej historii, nie opuszcza żadnej barwy i dlatego jego komiks, bardzo ambitny i wyjątkowy, jest kompletny. Oferuje całą gamę barw, bo historia jednego zdjęcia może być dla każdego czymś innym.
Mroki przeszłości , historia rodziny. Paco Roca ponowie wygrywa.
To konkretne zdjęcie zostało zrobione w 1946 roku na plaży niedaleko Walencji. Widzimy na nim, na zdjęciu, które posłużyło również za okładkę komiksu, kobiety i mężczyzn przy jednym stole. Wydaje się, że to czas odpoczynku, moment pogodny. Roca zbudował opowieść wokół Antoni, kobiety która przygląda się fotografii tak, jakby patrzyła na cały album wypełniony zdjęciami. Tak też zbudowany jest u autora przekaz, bo ten jeden obrazek to tylko pretekst do nakreślenia losów całej rodziny, ale i obraz powojennej Hiszpanii.
Gdy czytelnik już wie, że komiks będzie służył Roce do rozliczenia się z pewnym okresem w jego ojczyźnie słusznie może wysnuć wniosek jaki będzie tu panował nastrój. Ale ja już znam Rokę z Domu i ze Zmarszczek. Nostalgia, melancholia i smutek rzeczywiście potrafi nachodzić twórcę bardzo często, ale Roca ma też niebywały talent do balansowania pomiędzy tymi rzeczami, które wymieniłem, a humorem, życzliwością i empatią. Z empatią zresztą jest tu przedstawiona większość bohaterów. Córki, synowie, kuzyni, postaci drugoplanowe. Wynika to i ze scenariusza i z talentu rysowniczego Roki. Stonowane pastelowe kolory, raczej w spokojnym tonie i z rysunkami, które powoli odsłaniają tajemnice.
Tak, tajemnice, bo Powrót do Edenu to owszem, historia tego jednego zdjęcia, ale też szukanie odpowiedzi na kilka nurtujących pytań. Dlaczego na zdjęciu nie ma ojca? Dlaczego jedna z postaci ma gorszy humor? Jaka była atmosfera w tym domu?
Powrót do Edenu to bardzo ambitny projekt. Paco Roca fantastycznie przechodzi pomiędzy wątkami, wszystko się łączy, przenika, narracyjnie to dzieło sztuki. Wspaniały.
Rysunki: Paco Roca
Tłumaczenie: Tomasz Pindel
Ilość stron: 176
Wydawnictwo: Kultura Gniewu
Format: 240 x 170 mm