Jezioro osobliwości

Tematy w książkach Krystyny Siesickiej niezmiennie się powtarzały. Młodość i dojrzewanie nastolatków wrzuconych w wir spraw obejmujących życie raczej dorosłego człowieka. Dla młodych dziewczyn, bohaterek powieści i opowiadań Krystyny Siesickiej, w tym i Jeziora osobliwości, były to wydarzenia na tyle trudne, że decydowały o ich najbardziej dramatycznych krokach. Pierwsze wydanie Jeziora osobliwości miało miejsce w 1966 roku, w 1972 roku pochylił się nad nim reżyser Jan Batory.

Co ciekawe, udało się Batoremu i wcześniej Siesickiej odciąć zupełnie od czasów, w których miała miejsce akcja. To opowieść uniwersalna, która może rozegrać się (z paroma ledwie zmianami) również i dzisiaj. Jasne, że wtedy było inne zachowanie ludzi, inna kultura, wychowanie, szczególnie w przedstawionej rodzinnie wskazywało na kindersztubę najwyższej miary, ale takie elementy jak zazdrość, rozwijające się uczucie w sercu nastolatki, łzy i smutek, to motywy ponadczasowe.

Marta jest uczennicą warszawskiego liceum i ma typowe, licealne problemy. Mieszka sama z matką, dziennikarką. Ojciec umarł kilka lat temu. Marta zakochuje się w Michale, poukładanym starszym chłopcu, który zaraz zaczyna studia, trenuje szermierkę. Żeby było ciekawiej, Martę podrywa przyjaciel Michała, Patryk. Kręci filmy, zaprasza przyjaciół na projekcje i w zaufanym gronie kontempluje swoje artystowskie wizje, chociażby obraz o szczupaku, który pożera mniejsze ryby. Patryk mieszka już sam. A dorośli? Próbują ułożyć sobie życie na nowo. Mama Marty już wije sobie gniazdko u mężczyzny, który jak się okazuje, uwaga, uwaga, jest ojcem Michała.

Jan Batory miał szczęście, że do głównej roli znalazł debiutantkę Marię Kowalik. 18-letnia wówczas dziewczyna w mig pojęła zasady panujące na planie i bardzo naturalnie przedstawiła rozterki dojrzewającej nastolatki. Dzisiaj można zwrócić uwagę na naiwność wynikającą z wielu scen, przesadną troskliwość, którą wykazuje matka dziewczyny. Warto jednak dać Jezioru szansę. To kino spokojne, wyważone, w którym czuć jednak wewnętrzny niepokój głównej bohaterki i lęki, których dostarczają i których źródłem są dorośli. Wszystko zbiega się jak zwykle w tych historiach idealnie w czasie. Gdy bije mocniej serce, pojawia się szansa na pierwszą prywatkę, późniejszy powrót do domu. W życiu zachodzą więc ciągłe zmiany. Niestety, zmiany dotyczą też rodzinnego domu, gdzie nie wszystko układa się tak jak kilka lat wcześniej, kiedy żył ojciec. Trzeba dorosnąć, zacisnąć zęby, nauczyć się na klasówkę. Ale cholernie ciężko to wszystko zrobić, gdy myśli wciąż uciekają w kierunku pierwszego pocałunku z zeszłego wieczoru.