Pokój (2015)

Dobre kino powinno wywoływać emocje. Można wywołać je w sposób tani pokazując obrazki z działań wojennych z leżącymi pokotem dziećmi wymordowanymi, zagłodzonymi. To jest obraz współczesnego świata i chociaż gros filmów z takimi kadrami opowiada o rzeczach ważnych, to mimo wszystko ich treść ulatuje. Z Pokojem jest inaczej. O Pokoju chce się rozmawiać, chce się współczuć i w końcu chce się roztrzaskać ściany tej szopy, by wyrwać bohaterów z tych kilku metrów kwadratowych. Po prostu przytulić i wyszeptać, że wcale nie muszą tam być. Że świat jest dużo większy niż jedno łóżko, krzesło numer jeden, krzesło numer dwa i umywalka…

Pokój to oparta na powieści Emmy Donoghue (tu również jako scenarzystka) historia o porwanej w wieku 17 lat dziewczyny, wtrąconej do celi i tam przetrzymywanej. Oprawca w swoich chorym umyśle stworzył świat, w którym jest pokój, a w nim kobieta, z której może korzystać w zamian za pokarm, ciepłą wodę i prąd. W tym świecie rodzi się dziecko.

Bohaterów poznajemy w piąte urodziny Jacka (Jacob Tremblay). Pięć lat żyli w miejscu odosobnienia. W miejscu im nieznanym. Joy (Brie Larson) zrobiła przez te pięć lat wszystko, żeby Jack nie wiedział, gdzie jest. Była jak stwórca. Zamieszkali na innej planecie, gdzie za ścianami nie ma nic. Świat jest tutaj, Jack nie zna nic poza tą przestrzenią. Tu stawiał pierwsze kroki, poznawał pierwsze słowa. Tutaj ma swoje zabawki ze skorupek jajek i tutaj mama odmierza ołówkiem jego wzrost na ścianie. Długowłosy dzieciak wie, że istnieje jeszcze stary Nick. To on przychodzi co wieczór do mamy, gdy sam musi leżeć ukryty w szafie. Stary Nick zna czary i co niedzielę dostają od niego prezenty. Czasem nowe jeansy, czasem witaminy. Porywacz utrzymuje ich w ten sposób przy życiu. Daje dokładnie tyle ile potrzebują, by dotrwać do kolejnego tygodnia.

Liczne stany depresyjne na przemian z niezwykłą determinacją i codzienną rutyną doprowadzają akcję do wspomnianych piątych urodzin. W ten dzień Jack poznaje prawdę o świecie. O tym, że istnieją oceany, pola, inni ludzie. Nie zrozumiał, krzyczał i odrzucał. Od tego też momentu rozpoczyna się kolejny rozdział w ich życiu. Rozdział związany z walką o nadzieję.

Pokój to bardzo poruszający film, który dostarczył mi jednocześnie bardzo silnych emocji. Ciężko mi jest teraz przypomnieć sobie sceny z innych filmów, przy których byłem tak zdenerwowany, jak mistrzowsko poprowadzony przez reżysera epizod z furgonetką, albo sceny, gdy patrzyłem przerażony na dwójkę policjantów. Czy są odpowiednio przeszkoleni? Chciałem, żeby byli.

Większa część filmu jest tak skonstruowana, byśmy świat postrzegali z perspektywy dziecka. Jesteśmy z tą dwójką naprawdę blisko. Blisko krzeseł, szaf i łózka. Jack opisuje pokój swoimi słowami, czyli językiem pięciolatka. Opowiada o potworach, kosmitach, o Nicku czarodzieju. O zasadach. Będąc tak blisko z matką stają się jednością. Jack potrafi zrobić wszystko to, co robi w pokoju mama. Gdy nadchodzą czasem te „ciężkie dni” dla psychiki, chłopczyk robi wszystko sam. Okrutny stan rzeczy doprowadził do stworzenia jednostki niezwykle samodzielnej…

To smutny film, ściskający gardło w wielu momentach. Nie chciałbym przytaczać przykładów, gdyż kwalifikowałyby się to jako spojlery, a być może nie wszyscy znają rozwinięcie i finał tej historii. Niemniej bardzo emotywny wydźwięk wielu sytuacji wydobył z mojego serca wielką kulę, której za cholerę nie mogłem przełknąć. Pokój boli na wielu płaszczyznach. Boli przez tego gnoja, który zabrał z ulicy dziewczynę u progu dorosłości i zerwał kwiat młodości, który dopiero zakwitał. Boli obraz dzieciaka, który musi wtulać się w poduszkę w szafie. Boli w końcu ich patowa pozycja, szczególnie matki, która w perspektywie może zdechnąć z własnym dzieckiem na kilku metrach kwadratowych.

Nie udałoby się tak dobrze przedstawić takiej dojmującej historii, gdyby nie dwójka aktorów, którzy swoim talentem wypełnili całkowicie ramy tej opowieści. Brie Larson nie dość, że gra przed widzami, to przez cały pobyt w pokoju gra przed starym Nickiem. Tworząc skorupę, w której ukryła się ze swoim synem i przez cały czas przetrzymywania nie dopuściła oprawcy do dziecka. A On? Jacob Tremblay jest małym gigantem. Mowgli, który poznał każdą dziurę w pokoju jest dla mnie fenomenem na ekranie. Ten chłopak wzrusza do łez, gdy składa skorupy z jajek w węża, albo szepcze do ucha mamy.

Uważam, że jeżeli film potrafi tak zmiękczyć człowieka, to warto go polecić. Być może z Wami zrobi coś jeszcze więcej? Być może odczytacie filmowy pokój odnosząc się do własnej sytuacji. Przecież znosząc jakieś kurewstwo wystarczająco długo, możesz najczęściej otworzyć drzwi i wyjść.  Jack i Joy nie mogli.

Po seansie nasuwa się wiele pytań, w tym również i te, które padają z ust reporterki. Decyzja Joy była w tamtym momencie jedyną słuszną…

Polecam bardzo

Za seans dziękuję sieci kin.