Kostucha (1962)

Kostucha będąca debiutem reżyserskim Bernardo Bertolucciego okazała się ciekawa w swojej formie, jednak zupełnie dla mnie nie atrakcyjna jako opowieść z gatunku kryminału. Bernardo Bertolucci nakręcił Kostuchę według scenariusza, który napisał razem z Pierem Paolo Passolinim i Sergiem Citti. Nazwiska współscenarzystów powinny mówić już wiele o stylu opowieści, w której się zanurzymy. Nic bardziej mylnego. Nie będzie tu żadnych skandalicznych obrazków. Nic, czego widz mógłby się spodziewać od twórców przyszłej Salo, czyli 120 dni Sodomy…

Kostucha miała być kryminałem, a została przedstawiona jak obyczajowy przekrój niższej klasy społecznej mieszkańców Rzymu, a raczej jego przedmieść. To co na początku wysuwa się na pierwszy plan, to zbrodnia dokonana na prostytutce. Jednak przesłuchanie i szukanie winnego bardzo szybko spada w hierarchii ważności w scenariuszu. Kluczowe przesłuchania i opowieści o jednym wieczorze i jednym miejscu jest tylko pretekstem do przedstawienia kilku różnych person. Żołnierz, który włóczy się bez jasnego celu po ulicach. Szuka miłości? Chce zapomnieć? Poznajemy też złodzieja, który okrada pary zakochanych zastygających w ramionach kupidyna na okolicznych polanach. Są i młodzi mężczyźni, którzy chcą okraść w parku innego mężczyznę. Jest w końcu bajerant, który ciągle bałamuci swoją dziewczynę i do końca nie wiadomo czy chce ją rzucić, czy ma jakiś inny cel, który tłumaczyłby jego zachowanie? Dużo? Dużo za dużo.

W ten sposób, podczas przesłuchania i wsłuchiwania się w kolejne punkty widzenia, można się pogubić. Zupełnie zapomina się o leżącej gdzieś w trawie prostytutce. Przecież widz powinien szukać odpowiedzi na główne pytanie tego filmu: „Kto ją zabił?”. Już pal licho: „Dlaczego to zrobił?”. Jednak nawet poszukiwania mordercy odrzucamy na bok i wsłuchujemy się w opowieści z przedmieść.

Oryginalna i wymagająca skupienia opowieść powinna mnie bez reszty wciągnąć. Zaś fajna, chociaż kompletnie niepasująca do obrazu, muzyka potrafiła mnie ująć i zmusić do większego intelektualnego wysiłku. Co z tego, skoro potraktowałem w rezultacie Kostuchę jako film obyczajowy, a gdy mordercę zatrzymano mało mnie to obchodziło. Nie odnalazłem się kompletnie w debiucie Bertolucciego i zaliczam nasze pierwsze spotkanie do średnio emocjonujących. Wiem co Bertolucci chciał osiągnąć. W mrocznej opowieści o zbrodni chciał pokazać, że każdy ma coś do ukrycia i podczas przesłuchania próbuje bronić się do końca (jakichkolwiek by nie miał grzeszków na sumieniu) nie zważając na powagę sprawy. No cóż, na plus idą zdjęcia i Rzym pokazany od drugiej strony widokówek.

Film obejrzałem w ramach wyzwania „Oglądamy filmy wyreżyserowane przez Bernardo Bertolucciego”. Oczywiście zachęcam wszystkich do przyłączenia się i mam prośbę byście nie zważali na moją średnią ocenę. Być może w Waszych recenzjach przeczytam coś co pozwoli mi bardziej docenić Kostuchę.